Bardzo ważne informacje o padaczce u dorosłych

Padaczka to poważne schorzenie neurologiczne, które może dotknąć osoby w każdym wieku, również dorosłych. Wpływa ona nie tylko na fizyczne zdrowie, ale także na aspekty emocjonalne i społeczne życia. Bardzo ważne jest zrozumienie tego, czym jest padaczka, jej różnych rodzajów oraz objawów u dorosłych, aby móc skutecznie diagnozować i leczyć to schorzenie. W tym artykule przedstawimy istotne informacje na temat padaczki u dorosłych, metody diagnostyki i różne formy leczenia, a także podpowiemy, jak radzić sobie z padaczką i jak znaleźć odpowiednie wsparcie społeczne. Przeczytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej na ten temat i lepiej zrozumieć, jak wpływa ona na zdrowie psychiczne oraz życie codzienne osób dorosłych dotkniętych tą chorobą.

Czym jest padaczka?

Padaczka jest chorobą neurologiczną powodującą nawracające napady, które są wynikiem nagłych, niekontrolowanych i nieprawidłowych impulsów elektrycznych w mózgu. Te nieprawidłowe impulsy powodują zakłócenia w funkcjonowaniu mózgu, które manifestują się różnymi objawami. Padaczka może mieć różne przyczyny, takie jak urazy głowy, infekcje mózgu, choroby genetyczne lub nawet nieznane czynniki. Jest to stan przewlekły, który może wpływać na jakość życia osoby dotkniętej padaczką. W niektórych przypadkach padaczka może być kontrolowana za pomocą leków przeciwpadaczkowych, jednak u niektórych osób może być konieczne zastosowanie innych form leczenia, takich jak chirurgia czy dieta ketogenna.

Rodzaje padaczki u dorosłych

Rodzaje padaczki u dorosłych mogą być zróżnicowane i mają różne charakterystyczne cechy. Oto kilka najczęstszych rodzajów padaczki u dorosłych:

1. Padaczka częściowa (fokalna): Jest to najczęstszy rodzaj padaczki u dorosłych. Napady częściowe mogą początkowo występować tylko w jednej części mózgu, a następnie rozprzestrzenić się na inne obszary. Mogą objawiać się jako chwilowe utraty przytomności, drgawki, dezorientacja lub niekontrolowane ruchy.

2. Padaczka napadowa bezgorączkowa: Jest to rodzaj padaczki, który charakteryzuje się nagłym napadem, który występuje bez jakiejkolwiek wyraźnej przyczyny. Zazwyczaj trwa krótko i może objawiać się silnymi drganiami ciała, utratą przytomności lub niekontrolowanymi ruchami.

3. Padaczka pourazowa: Ten rodzaj padaczki może wystąpić po urazie głowy. Osoby dorosłe, które doznały poważnego urazu głowy, takiego jak wypadek samochodowy czy upadek, mogą rozwijać padaczkę w późniejszych latach.

Możliwość rozpoznania konkretnego rodzaju padaczki u dorosłych jest istotna dla właściwego leczenia i zarządzania tą chorobą. Konsultacja z neurologiem jest zawsze zalecana w przypadku podejrzenia padaczki.

Objawy padaczki u dorosłych

Objawy padaczki u dorosłych mogą być różnorodne i zróżnicowane. Klasyczne objawy, które występują często u dorosłych to nagłe i niekontrolowane drgawki ciała, utrata przytomności, gwałtowne zmiany nastroju, trudności w mówieniu i odczuwanie dziwnych zapachów lub smaków. Jednak padaczka u dorosłych może również manifestować się nietypowymi objawami, takimi jak intensywne uczucie lęku, utrata pamięci, drażliwość, problemy z koncentracją, uczucie dezorientacji czy nawet uporczywe bóle głowy. W przypadku podejrzenia padaczki u dorosłego, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem, który zleci odpowiednie badania diagnostyczne i ustali odpowiednią terapię. Jeśli masz wątpliwości, czy Twoje objawy mogą być związane z padaczką, skonsultuj się z neurologiem, który będzie w stanie odpowiednio ocenić Twoją sytuację.

Klasyczne objawy

Klasyczne objawy padaczki u dorosłych mogą obejmować nagłe skurcze mięśni, utratę świadomości, drgawki, automatyzmy, takie jak żucie, połykanie, ruchy rąk czy ust, oraz zmieniony stan świadomości. Niektórzy pacjenci mogą także doświadczać tzw. aur, które są wczesnymi ostrzeżeniami o nadchodzącym napadzie, takimi jak zmiany w nastroju, dziwaczne wrażenia zmysłowe czy dezorientacja. Ważne jest, aby zauważyć te objawy, ponieważ mogą one pomóc w diagnozie padaczki i rozpoczęciu odpowiedniego leczenia. Jeśli doświadczasz któregoś z tych objawów, skonsultuj się z lekarzem w celu dalszej diagnostyki i leczenia.

Nietypowe objawy

Nietypowe objawy padaczki u dorosłych mogą się różnić od klasycznych objawów i mogą być łatwo przypisywane innym problemom zdrowotnym. Niektóre z tych nietypowych objawów to:

1. Aura psychiczna: Niektórzy pacjenci doświadczają zmian nastroju, uczuć lub myśli przed napadem padaczkowym. Mogą czuć się na przykład wyjątkowo szczęśliwi, zdenerwowani lub przerażeni, co może prowadzić do mylnego rozpoznania jako problemów psychiatrycznych, jak na przykład lęk czy depresja.

2. Deja vu lub jamais vu: Pacjenci mogą doświadczać uczucia, że coś już wcześniej przeżyli (deja vu) lub że znajome miejsce lub osoba jest im całkowicie obca (jamais vu).

3. Automatyzmy werbalne: Niektóre osoby z padaczką mogą doświadczać nietypowych objawów w postaci nagłej i niekontrolowanej mowy, śpiewania lub wydawania dźwięków. Może to prowadzić do dezorientacji i trudności w komunikacji.

4. Zaburzenia sensoryczne: Padaczka może prowadzić do występowania zaburzeń sensorycznych, takich jak halucynacje wzrokowe, słuchowe lub dotykowe. Osoba może widzieć, słyszeć lub odczuwać rzeczy, które nie istnieją, co może być przerażające i mylące.

Ważne jest, aby uświadomić sobie, że każdy przypadek padaczki może mieć różne objawy, dlatego ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem w przypadku jakichkolwiek podejrzeń.

Diagnostyka padaczki u dorosłych

Diagnostyka padaczki u dorosłych jest procesem, który polega na analizie historii medycznej pacjenta, przeprowadzaniu badań neurologicznych i testach diagnostycznych. Lekarz może zapytać o częstotliwość i charakter napadów, jakie objawy towarzyszą, a także o czynniki wywołujące, które mogą pomóc zidentyfikować rodzaj padaczki. Bardzo ważne są również badania obrazowe mózgu, takie jak tomografia komputerowa (TK) lub rezonans magnetyczny (MRI), które mogą pomóc w wykryciu strukturalnych zmian w mózgu. Elektroencefalografia (EEG) może być wykonana w celu rejestrowania aktywności elektrycznej mózgu i identyfikacji potencjalnych nieprawidłowości. Diagnostyka padaczki u dorosłych jest kluczowa dla właściwego rozpoznania i ustalenia optymalnego planu leczenia.

Leczenie padaczki u dorosłych

Leczenie padaczki u dorosłych obejmuje różne metody, które mają na celu kontrolowanie i zmniejszenie częstotliwości występowania napadów. Główną formą leczenia są leki przeciwpadaczkowe, które pomagają w stabilizacji aktywności elektrycznej mózgu. Istnieje wiele różnych leków dostępnych na rynku, a wybór odpowiedniego zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta. Nie wszystkie leki działają jednakowo dobrze na wszystkich pacjentów, dlatego często wymaga to prób i błędów, aby znaleźć najlepszą terapię. W niektórych przypadkach, gdy leki przeciwpadaczkowe nie są skuteczne, można rozważyć inne formy leczenia, takie jak chirurgia, która może pomóc w usuwaniu obszarów mózgu odpowiedzialnych za wywoływanie napadów. Również dieta ketogenna, która składa się z wysokotłuszczowych, niskowęglowodanowych posiłków, może być stosowana jako uzupełnienie terapii lekowej. W celu uzyskania najlepszych efektów, ważne jest regularne monitorowanie stanu pacjenta oraz współpraca z lekarzem specjalistą w dziedzinie padaczki.

Leki przeciwpadaczkowe

Leki przeciwpadaczkowe są głównym sposobem leczenia padaczki u dorosłych. Mają na celu kontrolowanie i redukowanie napadów oraz zapobieganie ich nawrotom. Istnieje wiele różnych rodzajów leków przeciwpadaczkowych, które mogą być stosowane w zależności od rodzaju padaczki i indywidualnych potrzeb pacjenta. Niektóre popularne leki przeciwpadaczkowe to karbamazepina, lamotrygina i kwas walproinowy. Ważne jest, aby stosować leki zgodnie z zaleceniami lekarza i regularnie sprawdzać ich skuteczność. W przypadku wystąpienia skutków ubocznych lub braku poprawy, konieczne może być dostosowanie dawki lub zmiana leku przeciwpadaczkowego. Wskazane jest regularne monitorowanie stężenia leków przeciwpadaczkowych we krwi, aby zapewnić odpowiednią /gęstość-alkoholu/ terapeutyczną i minimalizować ryzyko działań niepożądanych.

Inne formy leczenia

Inne formy leczenia padaczki u dorosłych obejmują:
1. Chirurgię – w niektórych przypadkach, gdy napady są częste i nieustępujące pomimo leczenia farmakologicznego, można rozważyć zabieg chirurgiczny. Chirurgia polega na usunięciu obszaru mózgu, który jest odpowiedzialny za powstawanie napadów lub wpływa na ich przebieg. Zabieg chirurgiczny może być skuteczną opcją dla osób, u których padaczka jest spowodowana jednoznacznym uszkodzeniem mózgu lub guzem.
2. Stymulacja nerwu błędnego – jest to metoda leczenia, w której implantowany jest specjalny urządzenie elektryczne, które emituje impulsy do nerwu błędnego. Te impulsy mają działanie przeciwpadaczkowe i mogą pomóc w zmniejszeniu częstotliwości i nasilenia napadów.
3. Dieta ketogenna – jest to specjalna dieta, która jest bogata w tłuszcze i niska w węglowodany. Ta dieta może pomóc w kontrolowaniu napadów u niektórych osób z padaczką. Zmiana w sposobie odżywiania może pomóc w zmniejszeniu aktywności elektrycznej w mózgu i zmniejszeniu częstotliwości występowania napadów.

Jak radzić sobie z padaczką?

Radzenie sobie z padaczką może być wyzwaniem, ale istnieje wiele sposobów, które mogą pomóc poprawić jakość życia osób dotkniętych tą chorobą. Ważne jest przestrzeganie zaleceń lekarza i regularne przyjmowanie przepisanych leków przeciwpadaczkowych. Regularne kontrole lekarskie są również istotne, aby monitorować postęp choroby i dostosować leczenie, jeśli to konieczne. Zdrowy styl życia, taki jak odpowiednia dieta, regularna aktywność fizyczna i wystarczający odpoczynek, może mieć pozytywny wpływ na kontrolę padaczki. W przypadku wystąpienia napadu, ważne jest unikanie sytuacji, które mogą zwiększać ryzyko napadów, takich jak brak snu, nadmierny stres czy alkohol. Praca z psychologiem lub terapeutą może również dostarczyć niezbędnego wsparcia emocjonalnego dla osób z padaczką. Pokonanie lęku lub niepokoju związanego z padaczką jest kluczowe, dlatego warto rozważyć udział w grupach wsparcia dla osób dotkniętych tą chorobą.

Życie z padaczką u dorosłych

Życie z padaczką u dorosłych może być wyzwaniem zarówno dla samej osoby dotkniętej schorzeniem, jak i dla jej bliskich. Codzienne funkcjonowanie może być utrudnione przez ryzyko wystąpienia napadów, dlatego ważne jest, aby osoba z padaczką podejmowała odpowiednie środki ostrożności. Przede wszystkim należy stosować się do zaleceń lekarskich, regularnie przyjmować przepisane leki przeciwpadaczkowe i unikać czynników mogących wywołać napady, takich jak stres czy niewysypianie się. Ważne jest także budowanie odpowiedniego wsparcia społecznego, zarówno ze strony rodziny, jak i grup wsparcia dla osób z padaczką. Dbanie o zdrowie psychiczne poprzez relaksację, medytację czy terapię może również pomóc w radzeniu sobie z padaczką i zmniejszeniu ewentualnego /lęku przed napadami. Mimo trudności, osoby dorosłe z padaczką mogą prowadzić pełne i satysfakcjonujące życie, żyjąc w harmonii z tą chorobą.

Zapobieganie napadom

Zapobieganie napadom padaczki u dorosłych jest niezwykle ważne dla utrzymania jakości życia i minimalizowania ryzyka wystąpienia napadów. Istnieje kilka czynników, które mogą pomóc w zmniejszeniu częstotliwości i nasilenia napadów. Oto kilka skutecznych strategii:

  • Regularne przyjmowanie leków przeciwpadaczkowych: Systematyczne zażywanie przepisanych leków przeciwpadaczkowych według zaleceń lekarza może pomóc w kontrolowaniu napadów.
  • Regularny i zdrowy styl życia: Regularne spożywanie posiłków, odpowiednia ilość snu, unikanie stresu oraz regularna aktywność fizyczna mogą mieć pozytywny wpływ na kontrolę napadów padaczki.
  • Unikanie alkoholu i substancji uzależniających: Spożycie alkoholu może być jednym z czynników wyzwalających napady, dlatego ważne jest unikanie spożywania alkoholu lub ograniczenie go do bezpiecznych poziomów/gęstość-alkoholu/.
  • Zarządzanie stresem: Techniki relaksacyjne, takie jak joga czy medytacja, mogą pomóc w redukcji stresu, który może wpływać na nasilenie napadów.

Remember, if you have any concerns or questions about managing your seizures, it is important to consult with your healthcare provider.

Wsparcie społeczne

Wsparcie społeczne odgrywa kluczową rolę w radzeniu sobie z padaczką u dorosłych. Choroba ta może mieć znaczący wpływ na życie codzienne i emocjonalne samopoczucie osoby dotkniętej. Dlatego ważne jest, aby mieć otoczenie, które jest świadome i zrozumiałe. Rodzina, przyjaciele i bliscy partnerzy mogą stanowić cenne wsparcie. Ważne jest, aby informować ich o swojej chorobie, edukować ich na temat objawów i napadów oraz jak należy reagować w przypadku wystąpienia incydentu. Dobre wsparcie społeczne można znaleźć w grupach samopomocowych, w których spotykają się osoby z podobnymi doświadczeniami. Wymiana doświadczeń i wzajemne wsparcie może być bardzo pomocne w radzeniu sobie z wyzwaniami związanymi z padaczką.

Wpływ padaczki na zdrowie psychiczne

Wpływ padaczki na zdrowie psychiczne może być znaczący dla osób dorosłych dotkniętych tą chorobą. Wielu pacjentów zgłasza problemy emocjonalne, takie jak większa podatność na depresję, lęki, stany lękowe czy zaburzenia nastroju. Często padaczka prowadzi także do trudności w koncentracji, problemów ze snem i zmęczenia. Ważne jest, aby pacjenci i ich bliscy mieli świadomość tych potencjalnych skutków zdrowia psychicznego i szukali odpowiedniego wsparcia. Dobrą praktyką jest korzystanie z terapii psychologicznej lub psychoterapii, która może pomóc w radzeniu sobie z trudnościami emocjonalnymi, jakie mogą wynikać z padaczki. Warto również informować lekarza o występujących objawach, aby mogli dostosować leczenie przeciwpadaczkowe, jeśli konieczne.

Osoby bliskie a padaczka u dorosłych

Padaczka u dorosłych może mieć również wpływ na osoby bliskie, takie jak partnerzy, rodzice, rodzeństwo czy dzieci. Widzienie bliskiej osoby doświadczającej napadów padaczkowych może być niezwykle trudne i przerażające. Osoby bliskie często odczuwają silne poczucie bezradności i zmartwienia o zdrowie swojego bliskiego. Istotne jest, aby te osoby były odpowiednio poinformowane o chorobie i rozumieli, jak postępować w przypadku napadu. Wsparcie emocjonalne jest również bardzo istotne, aby pomóc osobom bliskim radzić sobie z ich własnymi emocjami i stresami wynikającymi z takiej sytuacji. Rekomenduje się, by rodzeństwo ofiar padaczki również uczestniczyło w szkoleniach z zakresu pierwszej pomocy i wiedzy na temat padaczki, aby wiedzieli, jak reagować w przypadku nagłych napadów.

Pomoc i wsparcie dla osób z padaczką

Pomoc i wsparcie dla osób z padaczką są niezwykle istotne, zarówno dla samych osób z chorobą, jak i dla ich rodzin. Osoby z padaczką mogą odczuwać frustrację, lęk, a nawet depresję z powodu nieprzewidywalności napadów i ograniczeń w codziennym życiu. Dlatego ważne jest, aby mieć dostęp do odpowiednich źródeł wsparcia, takich jak grupy wsparcia dla osób z padaczką, organizacje non-profit, fora internetowe oraz terapeuci specjalizujący się w leczeniu padaczki. Współpraca z lekarzem lub neurologiem również jest kluczowa, ponieważ mogą oni zalecić odpowiednie leczenie farmakologiczne lub inne metody terapeutyczne. Pamiętaj, że wsparcie to nie tylko otrzymywanie pomocy, ale także udzielanie jej innym osobom z padaczką, które również mogą potrzebować wsparcia emocjonalnego i praktycznej pomocy.

Profilaktyka i zapobieganie napadom

Profilaktyka i zapobieganie napadom padaczki u dorosłych są istotnymi elementami zarządzania tą chorobą. Oto kilka zaleceń, które mogą pomóc w redukcji częstotliwości i nasilenia napadów:
– Przyjmowanie leków przeciwpadaczkowych zgodnie z zaleceniami lekarza. Regularne stosowanie leków może znacznie zmniejszyć ryzyko wystąpienia napadów.
– Unikanie czynników wywołujących. U niektórych osób określone czynniki, takie jak stres, brak snu, picie alkoholu czy spożywanie niektórych substancji mogą prowokować napady. Ważne jest, aby identyfikować i unikać tych czynników.
– Regularne i zdrowe odżywianie się. Dieta bogata w składniki odżywcze może wspomagać ogólne zdrowie i zapobiegać napadom.
– Regularne badania kontrolne. Regularne wizyty u neurologa i wykonywanie badań kontrolnych mogą pomóc w monitorowaniu stanu padaczki, dostosowaniu dawek leków i wprowadzeniu ewentualnych zmian w leczeniu.
– W razie potrzeby, wymiana dotychczasowego leku przeciwpadaczkowego na inne leki. W niektórych przypadkach zmiana leku może być konieczna w celu zapewnienia bardziej skutecznego kontrolowania napadów.
Pamiętaj, że każda osoba z padaczką może mieć indywidualne potrzeby i wymaga indywidualnego podejścia do profilaktyki i zapobiegania napadom. Zawsze warto konsultować się z lekarzem specjalistą w celu doboru odpowiednich strategii.

Podsumowanie

Podsumowując, padaczka to poważne schorzenie neurologiczne, które może występować u dorosłych. Jest to stan, w którym dochodzi do występowania nawracających napadów, spowodowanych nieprawidłowymi impulsami elektrycznymi w mózgu. Objawy padaczki mogą być różne i mogą wpływać na różne obszary życia, zarówno fizyczne, jak i emocjonalne. Diagnostyka padaczki obejmuje różne metody, takie jak badania obrazowe mózgu, elektroencefalografia (EEG) oraz wywiad i obserwacja. Leczenie padaczki może się opierać na stosowaniu leków przeciwpadaczkowych, a w niektórych przypadkach wymagana może być również interwencja chirurgiczna. Ważne jest, aby osoby dotknięte padaczką miały odpowiednie wsparcie społeczne oraz zapobieganie napadom zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub specjalistą ds. padaczki.

Często Zadawane Pytania

Czy padaczka jest dziedziczna?

Podatność na padaczkę może mieć pewien element dziedziczny, jednak nie zawsze jest ona przekazywana z pokolenia na pokolenie. Istnieje możliwość, że jeśli jedno z rodziców ma padaczkę, to istnieje większe ryzyko rozwoju tej choroby u potomstwa. Jednak wiele przypadków padaczki występuje również bez jakiejkolwiek historii rodziny.

Czy osoba z padaczką może prowadzić samochód?

Osoby z padaczką mogą prowadzić samochód, ale pod pewnymi warunkami. W większości krajów istnieją przepisy prawne dotyczące prowadzenia pojazdów przez osoby z padaczką. Zazwyczaj wymaga się od nich regularnych kontroli lekarskich, odpowiedniego leczenia i braku napadów przez określony okres czasu przed ponownym uzyskaniem prawa jazdy.

Czy istnieje dieta, która może pomóc w łagodzeniu objawów padaczki?

Tak, istnieje specjalna dieta, znana jako dieta ketogenna, która ma potencjał w zmniejszaniu częstotliwości napadów padaczkowych. Ta dieta jest oparta na wysokim spożyciu tłuszczów, umiarkowanym spożyciu białek i bardzo niskim spożyciu węglowodanów. Wpływ diety ketogennej może różnić się w zależności od osoby, dlatego zawsze należy konsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem jej stosowania.

Czy stres może wywoływać napady padaczkowe?

Tak, stres może być jednym z czynników wywołujących napady padaczkowe u niektórych osób. Wpływ stresu na padaczkę może się różnić w zależności od osoby, ale wiele osób zauważa związek między wystąpieniem napadu a określonymi sytuacjami stresowymi. Dlatego ważne jest zarządzanie stresem poprzez techniki relaksacyjne, regularną aktywność fizyczną i odpowiednią ilość snu.

Jakie są potencjalne skutki uboczne leków przeciwpadaczkowych?

Leki przeciwpadaczkowe mogą powodować różne skutki uboczne u pacjentów. Najczęstsze z nich to zmęczenie, senność, problemy z pamięcią, zawroty głowy, nudności i zaburzenia równowagi. Warto zawsze skonsultować się z lekarzem prowadzącym w celu omówienia potencjalnych skutków ubocznych i znalezienia najlepszego leczenia dla danej osoby.

Czy padaczka ma wpływ na płodność i ciążę?

Padaczka może mieć wpływ na płodność u niektórych kobiet. Niektóre leki przeciwpadaczkowe mogą powodować zaburzenia hormonalne, które mogą wpływać na regularność cyklu menstruacyjnego i owulację. W przypadku planowania ciąży, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem w celu zoptymalizowania leczenia i monitorowania wpływu padaczki na zdolność poczęcia i ciążę.

Czy padaczka może wpływać na zdrowie psychiczne osoby?

Tak, padaczka może mieć wpływ na zdrowie psychiczne osoby. Osoby z padaczką mogą często zmagać się z objawami depresji, lękiem i frustracją związaną z koniecznością radzenia sobie z utrudniającymi życie napadami. Warto zwracać uwagę na stan psychiczny i w razie potrzeby skonsultować się z profesjonalistą.

Jak mogę udzielić pomocy osobie mającej napad padaczkowy?

Jeśli osoba ma napad padaczkowy, ważne jest, aby zachować spokój. Nie próbuj jej zatrzymywać, trzymać lub wkładać przedmioty do jej ust. Znajdź miękką poduszkę lub podłoże, aby chronić jej głowę, i obserwuj napad, aby móc opisać go później lekarzowi. Po zakończeniu napadu, zapewnij jej wsparcie i pomóż jej czuć się bezpiecznie.

Czy suplementy diety mogą pomóc w leczeniu padaczki?

Suplementy diety nie są uznawane za leczenie pierwotne padaczki, ale niektóre z nich mogą pomóc w zmniejszeniu objawów u niektórych osób. Na przykład, witamina D, magnez, kwas foliowy i kwas omega-3 są badane pod kątem ich potencjalnych korzyści w łagodzeniu napadów padaczkowych. Jednak zawsze przed rozpoczęciem jakiegokolwiek suplementu diety należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym.

Jakie są możliwości wsparcia społecznego dla osób z padaczką?

Dla osób z padaczką istnieje wiele źródeł wsparcia społecznego. Można dołączyć do grup wsparcia, które gromadzą osoby z padaczką i ich rodziny, gdzie można podzielić się doświadczeniami i uzyskać wsparcie emocjonalne. Warto również być otwartym wobec przyjaciół i bliskich, aby mogli zrozumieć specyfikę choroby i pomagać w codziennym funkcjonowaniu.

Odniesienia

Dodaj komentarz